Rượu vang và nút bần

Khi thưởng thức rượu vang và người ta hay quan tâm đến nút bần. Vậy nút bần là gì và có bao nhiêu loại nút chai rượu vang?

Một số người không để ý tới nút chai rượu vang. Họ quan niệm nút chai chỉ là thứ để giữ rượu nằm yên trong chai mà thôi. Số khác thì lại rất coi trọng cái nút đó, họ coi nút chai là một biểu hiện của chất lượng rượu.

Rượu vang sau khi lên men lần đầu sẽ được chứa trong thùng gỗ sồi để trưởng thành nhằm đạt được chất lượng tốt nhất. Thùng gỗ sồi cho phép 1 ít lượng không khí lọt qua và làm cho rượu tiếp tục oxy hóa. Trong khi bán thân gỗ sồi tiếp xúc với rượu sẽ tạo nên 1 số mùi quan trọng như: Vani, mùi khói rượu. Khi rượu được đóng chai, nút chai đảm nhiệm vai trò cung cấp không khí cho rượu. Dù quá trình trưởng thành rượu lúc này diễn ra rất chậm.

Các loại nút chai

Nút chai tự nhiên ( Nút bần )

Được làm từ vỏ một loài cây thuộc họ dễ sồi, có tên khoa học là quercus suber (cork oak/chene – liege). Mà cứ hơn 10 năm chúng lại được lấy vỏ 1 lần để làm nút rượu. Đặc tính của nút bần là xốp, nhẹ, co giãn tốt, rất thích hợp để đóng nút chai rượu đối với những rượu vẫn còn tiềm năng trưởng thành.

Tuy nhiên điểm yếu của loại nút này lại là sản lượng ít, giá cao và chất lượng không đồng đều vì tùy thuộc vào tự nhiên. Nút chai chất lượng thấp, đặc biệt là nút được ép từ vụn vỏ sồi chứ không phải được đẽo nguyên khối. Sẽ làm rượu nhiễm mùn nút ( Cork – taint) và dễ bị co ngót khi không được cung cấp đủ độ ẩm. Người ta gặp rất nhiều vấn đề về nút rượu vang vùng Alsace: Rượu thì ngon nhưng chất lượng nút lại hơi tệ nên dễ bị bể vụn giữa chừng khi mở.

Nút nhựa tổng hợp

Để khắc phục nhược điểm của nút bần tự nhiên. Nút nhựa tổng hợp được chế ra với các đặc tính như rẻ hơn, bền, dễ sản xuất đại trà, dễ in ấn. Nhưng lại mang điểm yếu là có thể mang mùi hóa chất, không co giãn, không cho phép không khí lọt vào chai. Nên không được các nhà làm rượu Cựu lục địa ưu chuộng

Nút vặn kim loại (Screw cap)

Một loại nút thứ 3 thường được thấy ở rượu vang của các nước tân thế giới là nút vặn kim loại. Nút chai loại này rất tiện lợi ( khôn cần đồ mở chai). Nhưng chỉ dành cho loại rượu không còn khả năng trưởng thành khi đóng chai. Và tất nhiên nó thường đi với hình ảnh rượu bình dân và chất lượng không cao lắm.